Chronijcke van Ghendt : handschrift deelmakende van het archief van Burchtgraaf Vilain XIIII te Bazel in ‘t licht gegev. door Frans de Potter

1632_Gent_Vive

Vivere, Jan. Chronijcke van Ghendt : handschrift deelmakende van het archief van Burchtgraaf Vilain XIIII te Bazel in ’t licht gegev. door Frans de Potter. Edited by Frans de Potter. Gent: Drukkerij S. Leliaert, A. Siffer & Cie, 1885. http://www.dbnl.org/tekst/vive004chro01_01/colofon.php.

Auteursgegevens

   
Naam Jan Vivere
Geslacht m
Geboortedatum Voor 1520
Datum overlijden Na 1632
Religie Katholiek
Publieke rollen waarschuwt tegen politieke betrokkenheid
Wikipedia https://nl.wikipedia.org/wiki/Van_de_Vivere
Biografisch portaal http://www.biografischportaal.nl/persoon/63447191

Inhoud van de tekst

   
Beschreven begin 1228
Contemporain begin 1566
Plaats onderwerp Gent

Notities

Deze uitgave is gebaseerd op een handschrift dat in de negentiende eeuw in het bezit was van de burggraaf Vilain XIIII te Bazel (Oost-Vlaanderen) ‘zonder titel van 554 bladzijden in folio, alles in een hand geschreven, klein en netjes’.

NB deze uitgave betreft niet het hele manuscript omdat dat te omvangrijk is en er veel overlap is met andere kronieken qua beschreven gebeurtenissen.

Het is onduidelijk wat de bezorger heeft weggelaten. Het kroniekenteam had geen tijd om het manuscript op te sporen maar dit zou wel de moeite waard zijn.

Getuige de inleiding van de bezorger van deze editie is diens identificatie Jan van de Vivere op basis van mededeling over 1540 waar hij ooggetuige is. Maar ook in 1585 is er een ‘ick’ in beeld - en de kroniek loopt door tot 1632

Jan van den Vivere spreekt zijn publiek aan: 1539

Item jn dese voorn. vergaederinghen ende jnt loopen totten neeringhen bij daghe ende bij nachte, zoo waerender diveersche persoonen, die hem zeere moeyden ende overbreet maecten, twelcke hemlieden jn toecommende tijden wel beraude, want sij er mede quamen jn grooten verdriete, waerbij dat ic een yeghelicken raede nemmermeer ulieden zeere te moeyen met [125] zaecken, die den heeren jnt gheestelic ofte jnt weerelic angaen ofte eenighe landen ofte steden jnt generaele ofte jnt particulier; maer stelt alle zaecken jnden wille van Godt den Heere almachtich ende jnden ghenen, die den staet, hoocheyt ende tofficie hebben jnt gheestelic ende jnt weerelic:soo suldij ulieden zelven groote ruste aendoen zoo wel naer ziele als naer lichame. Dit stelle ic hier voor ulieden, mijne lieve kinderen, ofte mijne lieve vrienden, voor een jnstructie ofte vermaninghe voor een testament, ulieden altoos biddende luttel ofte niet te moeijene met zaecken, den regimente angaende als voorseyt es

Vanaf ca. 1580 treedt er opnieuw een ‘ic’ op, die ook terugblikt

Peinst, beminde leser, jn wat staet dat wij saeten duer de harte hoofden vande guesen, die ons doen regierden, daer de ministers ofte guessche predicanten de occasie van waeren, hetende alsoo het vleesch ende drinckende tbloet vande aerme lieden, want eenen goeden pays hadden zij vercreghen, hadden zij ghewilt, soo hiervooren ghenouch gheschreven staet. Van al welcke miserien, aermoede ende grooten troubele van oorloghen wij de guesen danck weten mueghen, al eyst dat zijt legghen willen upden hals vande Spaengaerden ofte upde gheestelicke, met welcken decmantel sij hun willen decken; want de gheestelicke daer gheen occasie af en sijn; ende de Spaengaerden en zijn daeraf ooc de eerste occasie niet gheweest, want sij maer jnt landt ghecommen en sijn naer dat de guesen eerst tlandt jn troubelen ghestelt hadden duer trooven ende breken vande keercken ende cloosters, twelck was jnt jaer XVc zessentsestich, zoo hier vooren gheschreven staet. Ende als doen en wist men hier van gheen Spaengaerden, maer (dese) quamen daernaer om de guesen duer huerlieder groot quaet al tzelve te beletten, waeruuyt dat tzelve ghenouch blijct, soo dat die dit lesen zulle.

JP/EK juni 2023

Literatuur

Inleiding van de bezorger.