Tot Losser gekomen. Het notitieboek van Aleida Leurink 1698-1754

1754_Loss_Leur

Leurink, Aleida. Tot Losser Gekomen. Het Notitieboek van Aleida Leurink 1698-1754. Edited by Maria Leonie Hansen. Epe: Twentse Taalbank, 2009. http://www.twentsetaalbank.nl/media/teksten/1444.html.

Auteursgegevens

   
Naam Aleida Leurink
Geslacht v
Geboortedatum 1682
Datum overlijden 1755
Religie gereformeerd
Beroep Dominees vrouw en boerin

Inhoud van de tekst

   
Beschreven begin 1698
Plaats onderwerp Losser

Notities

Auteursinformatie ontleend aan Wikipedia, 16 aug 2023

Aleida Leurink (Enschede, 24 september 1682 – Losser, 6 augustus 1755) was een predikantsvrouw die voornamelijk bekend werd door de notitieboeken die zij 57 jaar lang bij hield.[1][2]

Inhoud

Jeugd en huwelijk

Aleida werd al op jonge leeftijd wees. Zowel haar vader als haar moeder overleden in 1694.[3] Ze werd samen met haar zussen Geeske, Catharina en Judith en broer Georgius toevertrouwd aan de zorgen van haar oom, Jan Stroink.[4]

Op vijftienjarige leeftijd trouwde ze op 9 maart 1698 met de dan achtentwintigjarige Henricus Keller, dominee in Losser.

Notitieboeken

“Wat ik zo dagelijks mocht beleven

heb ik in een boekske neergeschreven

Zoodat op mijnen ouden dag

Geheel mijn leven voor mij lag.”

Op de dag van haar trouwen begon Aleida met haar notities. De eerste jaren zijn die nog summier, maar na verloop van tijd worden ze steeds uitgebreider. Zo vermeldt zij van van 1698 tot 1752 de prijzen van rogge. Vanaf 1749 heeft ze een thermometer en barometer en noteert dagelijks de standen ervan. Naast de gegevens die met haar werk te maken hebben, zoals het weer en de opbrengst van haar rogge, geeft Aleida ook een inzicht in de gebeurtenissen in de jaren dat ze schreef. Zowel kleine gebeurtenissen met de kinderen als grote gebeurtenissen zoals overstromingen, veeziekten, branden, lief en leed van het Huis van Oranje, strubbelingen tussen hervormden en katholieken, oorlogsgevaar en terechtstellingen, werden door haar opgetekend. De gebruikte vaktermen op het gebied van spinnen en weven geven aan dat zij wist waarover ze schreef en dat ze precies wist bij welke wever je wat moest laten weven.[5] Daarnaast vermeldt zij bij elke transactie wat zij er aan verdiende.

Het dagboek van Aleida Leurink is in het begin van de 20e eeuw voor een breed publiek toegankelijk gemaakt door J.J. van Deinse die erover ging schrijven in het Twentsch Dagblad Tubantia.

Significantie

Doordat Aleida 57 jaar lang schreef geven haar notitieboeken een duidelijk beeld van leven in die tijd. Grote gebeurtenissen in de geschiedenis rondom Losser of die van landelijk belang zijn geweest zijn terug te vinden in haar dagboek. Vooral de gegevens rond het weer en de roggeprijzen geven geschiedkundigen veel informatie. Haar dagboeken werden al in 1754 openbaar. Op verschillende plekken zijn (delen uit) het dagboek te lezen.

Kinderen

Aleida en Henricus kregen 5 kinderen:

Nalatenschap

In 2009 kwam het boek “Tot Losser gekomen” uit, samengesteld door M.L. Hansen. Op de website van het Weerstation Losser is door Johan Effing een lijst met haar metingen samengesteld.[6]

Aleida Leurinkhuis

In Losser staat er naast de kerk het Aleida Leurinkhuis dat sinds 1965 een rijksmonument is.[7]

Bronnen, noten en/of referenties

  1. Aleida Leurink op WieIsWieOverijssel
  2. Aleida Leurink Genealogie HKL
  3. https://www.genealogieonline.nl/en/genealogie-koek/I4079.php . Gearchiveerd op 5 juni 2019.
  4. ()
  5. Rembrandt: The Painter at Work, Ernst van de Wetering
  6. https://www.weerstationlosser.nl/historie/dagboekaleidaleurink/dagboekaleidaleurink.htm . Gearchiveerd op 12 mei 2021.
  7. https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/26295

Literatuur