Notietie van het merkwaardigste meijn bekent dat in het jaar 1732 binnen Amsterdam is voorgevallen. 1733, 1734, 1735, 1736, 1737, 1738, 1739.

1772_Amst_Bikk

Bikker Raye, Jakob. “Notietie van Het Merkwaardigste Meijn Bekent Dat in Het Jaar 1732 Binnen Amsterdam Is Voorgevallen. 1733, 1734, 1735, 1736, 1737, 1738, 1739.” Amsterdam, 1772. Bibliotheek. Stadsarchief Amsterdam. https://archief.amsterdam/inventarissen/scans/15030/2.1.2.459/start/0/limit/10/highlight/6.

Auteursgegevens

Inhoud van de tekst

Notities

Van deze kroniek bestaat een gedeeltelijke, hertaalde uitgave: Machiel Bosman, De polsslag van de stad. De Amsterdamse stadskroniek van Jacob Bicker Raije (1732-1772) , Amsterdam 2009. Met korte, beschrijvende inleiding.

Met dank aan Tinka de Haan

Jacob Bikker/Bicker Raye

**Geboren: ** 15 augustus 1703, Amsterdam

                          Vader: Jan Raye

                           Moeder: Aletta Catharina Bicker (dochter van Jacob Bicker, kapitein van een compagnie soldaten, en Anna Maria Scott).<sup>1</sup>

**Gestorven: ** 18 juni 1777, Amsterdam

**Begraven: ** Maarssen

**Getrouwd: **1728 met Sophia Maria Goessens, dochter van een rijke koopman. In 1764 opnieuw met Lucretia Otterbos.

**Religie: ** Gereformeerd.²

Public Roles

In 1736 wordt hij benoemd tot kapitein van Amsterdamse Boogschutterij.³

Education

Waarschijnlijk geen hoger onderwijs. Franse woorden gebruikt hij op de verkeerde manier, van belangstelling in wetenschap, literatuur of kunst is geen sprake in zijn kroniek.⁴

Profession

In 1722 wordt Jacob benoemd tot collecteur van de accijns op turf en kolen. Zes jaar later wordt hij boekhouder van het koornboek. Dit werk op het accijnzenkantoor leverde hem een inkomen van fl. 1615,- op.⁵ In 1736 wordt hij afslager van de Oude Vismarkt, een functie die hem functie, die hem zo’n fl. 500,- per maand moet hebben opgeleverd en die hij had te danken aan een neef van zijn moeder; burgemeester Balthasar Scott.⁶

Biografische gegevens

Jacob Bikker Raye wordt op 15 augustus 1703 geboren als tweede zoon van Jan Raye en Aletta Bicker.⁷ Zijn vader was een suikerraffinadeur in Amsterdam. Zijn moeder was afkomstig uit een zijtak van de voorname regentenfamilie Bicker. De connecties die dit opleverde moeten gunstig geweest zijn voor Jacob, en wellicht de reden dat hij in zijn volwassen leven niet alleen de achternaam van zijn vader maar ook die van zijn moeder gebruikt. In 1712 overlijdt Jan Raye, waarna zijn moeder de zorg voor het gezin op zich neemt. Jacob begint op zijn negentiende aan zijn ambtelijke loopbaan. Het hoogtepunt hiervan is de aanstelling als afslager, een baantje dat hij van zijn broer Joan Raye overneemt. Joan is op dat moment gepromoveerd tot Gouverneur van Suriname.⁸ In 1728 trouwt hij met Sophia Maria Goessens, dochter van een rijke koopman. In 1733 overlijdt zij na een ziektebed van zes weken, begonnen met ‘een pleuris in haar rechterzij’.⁹ Zij laat hem na haar overlijden kinderloos, maar mét een erfenis van fl. 13.200,-, achter.¹⁰ De huizen die hij heeft bewoond zijn niet de minste, onder andere op de Keizersgracht, de Herengracht, de Amstel en de Reguliersgracht. In de laatste twee woont hij, na het overlijden van zijn vrouw, met zijn moeder. Na het overlijden van zijn moeder in 1755 verhuist hij naar de Warmoesstraat. Hier krijgt hij een relatie met de weduwe Lucretia Otterbos, met wie hij in 1764 trouwt. Jacob, 60 jaar en geplaagd door jicht, werkt dan niet meer. Voor zijn werk als afslager heeft hij een waarnemer aangesteld, de positie van kapitein van de schutterij heeft hij tijdens de troebelen van 1748 al naast zich neergelegd. Hij is in de laatste jaren van zijn leven veel in Maarssen te vinden, de streek van zijn jeugd. De kroniek eindigt abrupt; waarschijnlijk een gevolg van zijn slechte gezondheid. Op 18 juni 1777 overlijdt hij te Amsterdam.

In de jaarboeken 32, 33, 35 en 36 van het genootschap Amstelodamum staan vier artikelen van Dr. Leonie van Nierop over het dagboek van Jacob Bicker Raye. Het eerste artikel beschrijft de levenswandel van de broers Johan en Jacob Bicker Raye. ** ** [1] F. Beijerinck en M.G. de Boer (ed.), Het dagboek van Jacob Bicker Raye 1732-1772 (1939) V.

[2] Op pagina 289 van de kroniek schrijft Bicker dat hij in de Engelse kerk op het Begijnhof met Lucretia Otterbos is getrouwd. De Engelse kerk was een gereformeerde kerk, waardoor we ervan uit kunnen gaan dat Jacob aanhanger van dit geloof was.

[3] F. Beijerinck en M.G. de Boer (ed.), Het dagboek van Jacob Bicker Raye 1732-1772 (1939) VI. Deze gebeurtenis noemt Bikker zelf ook in zijn kroniek.

[4] F. Beijerinck en M.G. de Boer (ed.), Het dagboek van Jacob Bicker Raye 1732-1772 (1939) VIII.

[5] F. Beijerinck en M.G. de Boer (ed.), Het dagboek van Jacob Bicker Raye 1732-1772 (1939) VI.

[6] https://onsamsterdam.nl/de-opmerkelijke-notities-van-jacob-bicker-raye

[7] F. Beijerinck en M.G. de Boer (ed.), Het dagboek van Jacob Bicker Raye 1732-1772 (1939) V.

[8] https://nl.wikipedia.org/wiki/Jacob_Bicker_Raye

[9] F. Beijerinck en M.G. de Boer (ed.), Het dagboek van Jacob Bicker Raye 1732-1772 (1939) 15.

[10] F. Beijerinck en M.G. de Boer (ed.), Het dagboek van Jacob Bicker Raye 1732-1772 (1939) VI.

Linkadressen

Biografie Jacob Bicker Raye

https://onsamsterdam.nl/de-opmerkelijke-notities-van-jacob-bicker-raye

Wikipedia

https://nl.wikipedia.org/wiki/Jacob_Bicker_Raye

Beschrijving stadsarchief Amsterdam

<https://www.amsterdam.nl/stadsarchief/stukken/amsterdammers/jacob-bicker- raye/>

Uitgave van Beijerinck en de Boer (1939)

https://www.dbnl.org/tekst/bick002dagb01_01/bick002dagb01_01_0001.php

Testament Jacob en Sophia

https://www.openarch.nl/saa:9d6d21e1-275f-666d-e053-b784100a1840/nl

Genealogie online

https://www.genealogieonline.nl/stamboom-lokhorst/I8789.php

Literatuur

F. Beijerinck en M.G. de Boer (ed.), Het dagboek van Jacob Bicker Raye 1732-1772 (1939)

Machiel Bosman, *De polsslag van de stad. De Amsterdamse stadskroniek van Jacob Bicker Raye (1732-1772)**(Amsterdam 2009)