Journaal off dagregister

1785_Leeu_Sluy

Sluyterman, Lammoraal Albertus Aemilius. “Journaal off Dagregister.” Leeuwarden, 1785. DBNL.

Auteursgegevens

Inhoud van de tekst

Notities

Met dank aan Tinka de Haan

De kroniek is in privebezit van de familie Sluyterman, en voor dit project van hen ter inzage gekregen.

Lammoraal Albertus Aemilius Sluyterman werd op 24 januari 1757 geboren te Balk. Zijn moeder heette Abigael Becker; zijn vader, Paulus Ignatius Sluyterman, was commandant der lijfgardes van de Friese stadhouder. Sluyterman trouwde met Catharina Lycklama á Njieholt en kreeg met haar één kind: Paulus Augustinus Sluyterman. In 1813 overleed Catharina en hertrouwde Sluyterman met Janke van Hettinga Tromp.¹ Met haar kreeg hij nog twee kinderen: Elbertus Aemilius Seyno Sluyterman en Abigael Aletta Sluyterman.² Sluyterman was gereformeerd.³ Hij zal enigszins geschoold zijn geweest, en beheerste in ieder geval Frans.

In De Vrije Fries (1913) heeft G.A. Wumkes een aantal bladzijden aan Sluyterman gewijd.⁴ Hierin lezen we onder andere dat Sluyterman geboren werd in huize Nassau, ‘een kleine buitenplaats onder den klokslag van Balk, aan den weg naar Wijkel’.⁵ Zijn jeugd bracht hij door in Leeuwarden, maar vanaf zijn veertiende was het tijd om wat meer van de wereld te zien. Wumkes laat hier vallen dat Sluyterman tegen die tijd Frans heeft geleerd. Hij ging op reis naar onder andere Holland en Brabant en logeerde bij familie, waarvan de meeste officieren waren. Zijn vader kocht een vaandel voor hem, waardoor hij officier werd bij het regiment Oranje-Friesland, maar al na een paar jaar werd hij non-actief. Na in het huwelijk te zijn getreden met Catharina Lycklama á Nijeholt ging het stel in Jorwert wonen, waar Sluijterman herenboer werd. Hij betrok de boerder en vulde zijn dagen met jaren, paardrijden, sleedjagen, markten en gesprekken met boeren, predikanten, ambtenaars en militairen. In 1784 werd hij uit de eigenerfden tot lid van de Staten van Friesland gekozen. Daarna werd hij aangesteld als commies van de convooijen en licenten te Workum. Dit ambst moest hij in 1793 neerleggen, omdat dit niet samenging met zijn orangistische gevoelens. Na een opstootje in 1795 tussen patriotten en prinsgezinden, waarbij Sluijterman zijn degen trok, besloot hij te vluchten:

        ‘Op schaatsen begaf hij zich over Blokzijl naar Koevorden,

waar de Engelsche troepen lagen. Van daar trok hij

Duitschland in en vertoefde o. a. te Emden, Norden en

Osnabrück. Tot groote vreugde zijner vrouw, die hij had

achtergelaten, kwam hij in 1806 weer in het vaderland

met een pas van het stadsbestuur te Norden.’⁶

Terug in Workum was hij tot 1815 lid van de gemeenteraad. Met de aanstelling van koning Willem I werden veel prinsgezinden beloond, ook Sluijterman. Hij werd benoemd tot inspecteur van de belastingen in Friesland, met Leeuwarden als standplaats. Na twee jaar ging hij met pensioen. Catharina was ondertussen overleden, en op 67-jarige leeftijd trad Sluijterman nog in het huwelijk met Janke van Hettinga Tromp. Uit de kroniek blijkt dat hij tot het einde van zijn leven zeer actief moet zijn geweest. Hij stierf op 28 januari 1838 op 81-jarige leeftijd.

[1] Tresoar, BS Huwelijk Burgelijke stand Workum, 30-43, inv.nr. 2001, huwelijksregister 1816, aktenummer 2.

[2] Tresoar, BS geboorte burgelijke stand Workum, 30-43, inv.nr. 1002. Geboorteregister 1816, aktenummer 101.

[3] In de kroniek is bij zondag 5 mei, 1983 te lezen dat Sluyterman naar de kerk is geweest en dat Dominee van Trigt van Leeuwarden heeft gepredikt. Wanneer wij deze dominee opzoeken in de lijst van dominees van de hervormde gemeente Leeuwarden staat hier inderdaad van 1782 tot 1788 de dominee C.C. van Tricht genoemd.

[4] G.A. Wumkes, ‘Een dagboek uit den Patriottentijd,’ De Vrije Fries 21 (1913) 171-210.

[5] G.A. Wumkes, ‘Een dagboek uit den Patriottentijd,’ De Vrije Fries 21 (1913) 171-210 , aldaar 171.

[6] G.A. Wumkes, ‘Een dagboek uit den Patriottentijd,’ De Vrije Fries 21 (1913) 171-210 , aldaar 172.

Literatuur