Kronyk der Hoofdstad ‘s Hertogenbosch. Inhoudende allerlei merkwaardige zaaken, binnen die stad en eenige in derselver meijerij voorgevallen, of daartoe betreklijk. Aanvang neemende met den jaare 1780. Ten tijde van derzelver gebeurtenis naaukeurig binnen voorzeide stad aan, geteekend door Mr. Willem. Corn: Ackersdijck. 1e stuk.

1794_Bosc_Acke_01

Ackersdijk, Willem Cornelis. “Kronyk Der Hoofdstad ’s Hertogenbosch. Inhoudende Allerlei Merkwaardige Zaaken, Binnen Die Stad En Eenige in Derselver Meijerij Voorgevallen, of Daartoe Betreklijk. Aanvang Neemende Met Den Jaare 1780. Ten Tijde van Derzelver Gebeurtenis Naaukeurig Binnen Voorzeide Stad Aan, Geteekend Door Mr. Willem. Corn: Ackersdijck. 1e Stuk.” Den Bosch, 1789. KHS D154. UB Tilburg.

Auteursgegevens


Naam	Willem Cornelis Ackersdijck
Geslacht	m
Geboortedatum	1760
Geboorteplaats	s Hertogenbosch
Datum overlijden	1843
Plaats overlijden	Rotterdam
Religie	Gereformeerd
Publieke rollen	staatsraad in buitengewone dienst
Educatie	Latijnse school, rechten in Utrecht
Beroep	advocaat, secretaris ‘s Hertogenbosch, vrederechter in Utrecht
Wikipedia	https://nl.wikipedia.org/wiki/Willem_Cornelis_Ackersdijck
Biografisch portaal	http://www.biografischportaal.nl/persoon/65479180

Inhoud van de tekst


Beschreven begin	1780
Contemporain begin	1780
Plaats onderwerp	Den Bosch

Notities

Met dank aan Tinka de Haan

Auteursinformatie

Willem Cornelis Ackersdijk

**Geboren: ** 12 december 1760, ‘s Hertogenbosch

                        Vader: Willem Cornelis Ackersdijk, advocaat,                                 schepen en raad der stad

                        Moeder: Anna Franken

**Gestorven: **7 februari 1843, Rotterdam

**Begraven: **Onbekend

**Getrouwd: **7 oktober 1783 met Maria Cornelia Bowier

                        6 kinderen, waarvan één zoon op jonge                                         leeftijd overleed

**Religie: **Protestants

Professie: 1779 Advocaat ‘s Hertogenbosch

                        1782-1795 Secretaris ’s                                         Hertogenbosch

                        1806 Staatsraad in buitengewone                             dienst            

                        1807 advocaat Utrecht

                        1811-1820 Vrederechter in                                     Utrecht

Motief

In het voorbericht van de kroniek schrijft Ackersdijk:

‘Maar veele kleinigheden vallen er daaglyks in onze woonplaats voor, die niet waardig schijnen in de geschiedboeken ingevoegd te worden, welke voorvallen te kennen echter somtyds van veel nut in ‘t bezonder en burgerlyk leven, en den inboorlingen zeeker niet onaangenaam wezen kan. Dit overweegende en bovendien van myn eerste suchd af een bezondere genegenheid gevoelende voor mijne geboorte en woon-stad S HERTOGENBOSCH reeds zederd 1652 door mijn oud-over- grootvaeer, over-grootvader, grootvader en vader en veele zijdmagen bewoond, de geboorte plaats van beide myne ouders; besloot ik al anstonds, na dat ik myne Academie studien volbragt hebbende in ‘t einde des jaars 1779 myn vaste verblyfplaats binnen deeze stad nam, alle enigzins merkwaardige zaaken, welke in
deeze Stad en ook somtyds die in derzelver Meyery gebeuren zouden, in een KRONIJK
of TIJDSCHRIFT gedurende myn levensloop aan te teekenen. Ik heb dan deeze KRONIJK begonnen en stel in dezelve alle gebeurtenissen, die my der geheugenis waardig toeschynen
binnen deeze stad en eenige in derzelver meyery voorvallende, of tot dezelven betrekking hebbende; (..)’

Public Roles

1806: Staatsraad in buitengewone dienst

Education

Latijnse School

1779 gepromoveerd in ‘beide rechten’ aan de Universiteit Utrecht, met een verhandelinggenaamd: ‘over het nut en gezag der dichtkunst en der dichters in de rechtsgeleerdheid, en over het nut der regtsgeleerdheid bij de lezing en verklaring der dichters.’¹

Profession

1779 Advocaat ‘s Hertogenbosch

1782-1795 Secretaris ’s Hertogenbosch

In 1795 werd Ackersdijck als prinsgezinde van al zijn ambten ontslagen. In 1806 werd hij echter benoemd tot staatsraad in buitegewone dienst. In 1807 verhuisde hij, ‘ter liefde van zijnen eenigen zoon’ naar Utrecht, waar hij weer aan de slag ging als advocaat. Een belangrijke reden hiervoor was waarschijnlijk dat het vooruitzicht op een lidmaatschap in de Raad van State met de komst van koning Lodewijk van de baan leek. In 1811 legde hij de advocatuur naast zich neer om in dienst te treden als vrederechter, ‘ten nutte zijne medeburgeren werkzaam te zijn.’ Dit heeft hij tot 1820 gedaan, waarna hij naar Rotterdam verhuisde en enkel nog met eigen onderzoek en geschriften bezig is geweest.²

Biografische gegevens

Willem Cornelis Ackersdijk werd op 12 december 1760 in ’s Hertogenbosch geboren als enige zoon van Willem Cornelis Ackersdijk en Anna Franke. Door de overeenkomst in naam kunnen we ons afvragen of de kroniek niet door Willems vader is geschreven. In het voorwoord van de kroniek lezen we echter dat ‘na dat ik myne Academie studien volbragt hebbende
in ‘t einde des jaars 1779 myn vaste verblyfplaats binnen deeze stad nam’. Omdat Willem Cornelis Ackersdijk (junior) inderdaad in 1779 promoveerde met de hierboven genoemde verhandeling, kunnen we vrijwel zeker stellen dat de kroniek door hem geschreven is. Ackersdijck was prinsgezind (familiegetrouw) en had een afkeer van ‘revolutionaire woelingen’. In zijn partij was hij echter flink hervormingsgezind. Eind 1794 week hij uit s’ Hertogenbosch uit voor de Fransen, en op 1 januari 1795 was hij op de laatste audiëntie van Willem V aanwezig. Hierna wilde hij geen openbare ambten meer bekleden maar richtte hij zich op zijn onderzoek. Toch nam hij op 1811 de functie van staatsraad in buitengewone dienst aan.

Op 7 oktober 1783 trouwde hij met zijn nicht Maria Cornelia Bowier. Het stel kreeg vier dochters en twee zonen, waarvan één zoon al op jonge leeftijd overleed. De andere zoon, Jan, werd later een bekende professor in de statistiek.³ Ackersdijk was voornamelijk geïnteresseerd in ‘Vaderlandsche letter-, geschied- en oudheidkunde’.⁴ Ook was hij lid van verschillende letterkundige verenigingen, waaronder Dulces ante omnia Musae. In 1820 vroeg hij ontslag van zijn functies om zich wegens familieomstandigheden richting Rotterdam te bewegen. Hoewel hij geen ambtelijke functies meer bekleedde, is hij altijd druk gebleven met schrijven tot hij op 7 februari 1843 in Rotterdam stierf.

Van de hand van …

Overzicht in het Biographisch woordenboek der Noord- en Zuidnederlandsche letterkunde: ⁵

Hij werkte in verschillende tijdschriften en gaf in de tweede Proeve van Oudh. Taal en Dichtk. van het Gen. Dulces ante omnia musae, 1782: Taalk. Aanteek. omtr. het Privil. Trinitatis van Den Bosch van 1329 en Gesch. der Rederijkkamers in stad en meierij van Den Bosch. De Mij. der Ned. Lett. gaf van hem de vlg. verhandelingen uit: Over Maisniede lieden; Middelen, waardoor de slaverny vernietigd, en de stand der landlieden verbeterd is; de Ligging van Fuchte en Rumelo; het Regt van de Gruite; Herman de Ruyter op Loevestein; het hooren van Stille Waarheid; de ligging van de villa Pladella; Nasporingen omtrent het landsch. Taxandria. Afz. zijn uitgegeven: Korte beschr. van het dorp Lommel [over de zgn. Eugenia-vaart of Isabella-gracht], Nijm. 1808; Aanm. over de Ned. taal bijzonder met betr. tot de Zdl. provinciën, Antw. 1822. In de Letteroefeningen gaf hij: Iets over de rivier de Dommel, 1800, en over het nageslacht van Petrus Shiffer, 1817; in De Konst en L. bode: Een legerplaats bij Deurne ontdekt, 1837, de Valkenjacht in de Valkenswaard en Waalre, 1839; in De Vriend des Vaderlands, eindelijk: Onbebouwde gronden in Noord-Brab.,